Na co zwrócić uwagę przy określaniu pojemności czynnej modułowych zbiorników na wodę pitną i ppoż.?

Bezciśnieniowe zbiorniki rezerwowe wody pitnej, przeciwpożarowej lub deszczowej znajdują zastosowanie w instalacjach sanitarnych i przeciwpożarowych zarówno w obiektach publicznych, jak i przemysłowych. Jedną z możliwości konstrukcyjnych budowy takich zbiorników jest wykorzystanie technologii AmargTank MultiPower^® i sandwichowych płyt modułowych. Projektowanie takich zbiorników wymaga jednak znajomości konstrukcji, ponieważ niejednokrotnie wrysowywane w projekty wymiary zewnętrzne zbiornika nie odzwierciedlają wymaganej pojemności czynnej.

Poniżej wskazujemy na najważniejsze aspekty wynikające ze stosowanej technologii, które mają wpływ na pojemność czynną zbiorników na wodę. Materiał stanowi część obszernego poradnika dot. projektowania wewnętrznych zbiorników na wodę, w którym zawarliśmy praktyczną wiedzę – zachęcamy do jego pobrania.

Kiedy błędne założenia nt. pojemności czynnej mogą być problematyczne?

Z założenia zbiorniki budowane z modułowych płyt tworzywa są przeznaczone do budowy wewnątrz pomieszczeń. Często są to przestrzenie dość mocno ograniczone jeśli chodzi o kubaturę (np. wąskie piwnice, ukośne sufity, wnęki itd.). Błędne założenia co do pojemności czynnej (czyli wtedy, gdy szkic zbiornika na rzucie pomieszczenia jest podstawą do wyliczenia pojemności) powodują, że poszczególne wymiary zbiornika należy zmodyfikować, dostosowując je do technologii wykonania. Jest to szczególnie kłopotliwe w przypadku pomieszczeń, gdzie zbiornik został wrysowany „na styk”. W sytuacjach, gdy dysponujemy większą przestrzenią, nie sprawia to większych kłopotów, należy mieć wtedy jedynie na uwadze fakt, że zbiornik, który ma zmagazynować odpowiednią ilość wody zajmie więcej miejsca.

Zależność między pojemnością czynną zbiornika a jego wymiarami zewnętrznymi

Ze względu na grubość stosowanych płyt modułowych oraz spawów, w przypadku konstrukcji zbiornika należy od wymiarów zewnętrznych odjąć po ok. 7 cm dla każdej ze ścian. W przypadku dna oraz sufitu są one zazwyczaj wykonywane na bazie płyty litej PP – dla dna przyjmuje się 2 cm grubości, a dla pokrywy górnej 1 cm, o które także należy pomniejszyć wymiary zewnętrzne. Na poniższych zdjęciach można zauważyć wspomniane grubości płyt oraz wzmocnienia wewnętrzne, o których przeczytasz więcej w dalszej części materiału.

Strefy martwe zbiorników na wodę

Dość częste rozbieżności jeśli chodzi o rysunki poglądowe czy rzuty pomieszczeń z wrysowanym, zwymiarowanym zbiornikiem a jego pojemnością czynną wynikającą z przepisów związane są z tzw. strefami martwymi, które występują zarówno w górnej, jak i dolnej części zbiornika.

Ograniczenia w górnej części zbiornika dotyczą przelewu, czyli zabezpieczenia zbiornika przed wzrostem ciśnienia (w przypadku gdyby zawór pływakowy z jakiegoś powodu nie zadziałał), zasilania zbiornika i wysokości pracy zaworu pływakowego.

Na strefę martwą u dołu zbiornika wpływa pobór wody (króciec jest zawsze nieco wyżej od dna), w związku z czym tracimy pewną przestrzeń. W zależności od średnicy króćca należy ją odpowiednio przeliczyć, natomiast nie ma jednego wzoru, który to dokładnie określa.

Jak zminimalizować strefy martwe zbiornika, gdy wysokość pomieszczenia jest ograniczona?

W celu zminimalizowania strefy martwej w górnej części zbiornika można zastosować np. montaż kaptura, w którym będzie umieszczony zawór pływakowy (zdjęcia poniżej) lub wprowadzenie sond zamiast zaworu pływakowego. Niemniej każdy zbiornik tego typu powinien być wyposażony w przelew, który uniemożliwi wzrost ciśnienia przez zalanie zbiornika wodą pod dach.

W dolnej części zbiornika strefę martwą można zminimalizować poprzez wykonanie zagłębienia, tzw. rząpi i wprowadzenie króćca od dołu. Wiąże się to jednak z przeróbkami fundamentu (jego podwyższeniem), a co za tym idzie – z dodatkową pracą i kosztami, które zazwyczaj nie są mile widziane przez inwestorów. Przy opróżnianiu zbiornika daje to możliwość odprowadzenia grawitacyjnego lub wymaga zastosowania dodatkowej pompy.

Wzmocnienia wewnętrzne zbiornika na wodę

Technologia modułowa umożliwia zabudowanie zbiornika bardzo blisko ścian, ale wiąże się to z potrzebą zastosowania wewnętrznych wzmocnień, które są realizowane w celu zwiększenia stabilności konstrukcji i które na ogół zabierają około 5% pojemności czynnej zbiornika. Ten procent tak naprawdę jest zależny od jego wymiarów – im zbiornik przybiera bardziej kształt sześcianu, tym wzmocnień będzie mniej, im prostopadłościanu (czyli będzie dłuższy, węższy, wyższy) – tym będzie ich więcej.

W tym miejscu warto podkreślić, że jeśli chodzi o maksymalne gabaryty zbiorników na wodę z płyt MultiPower, w naszych realizacjach nie przekraczamy 2,10 m wysokości lustra wody.

Na zdjęciach poniżej (pochodzących z montażu) widoczne wzmocnienia wewnętrzne.

Jak dobrać wysokość zbiornika na wodę do wysokości pomieszczenia?

Jeśli chodzi o wysokość pomieszczenia, w którym ma zostać posadowiony zbiornik, w celu zachowania możliwości swobodnego wejścia do jego wnętrza, od włazu do sufitu trzeba przewidzieć minimalnie ok. 50 cm wolnej przestrzeni.

Oczywiście zdarzają się takie przypadki, w których wysokość pomieszczenia w żaden sposób nie pozwala na utrzymanie wspomnianej odległości. W takich sytuacjach można zastosować wyłaz boczny, maksymalnie wykorzystując kubaturę pomieszczenia. Trzeba mieć jednak na uwadze, że jest to rozwiązanie dość kosztowne ze względu na trudności związane z wykonaniem takiego wyłazu przy jednoczesnym zachowaniu odpowiedniej szczelności zbiornika. Jeśli chcemy podejść do tematu ekonomicznie musimy pamiętać o tym, że nie można w stu procentach wykorzystać wymiarów pomieszczenia, którym dysponujemy.

Poza zachowaniem odległości wyłazu od sufitu, wysokość pomieszczenia jest także informacją dla producenta w kontekście realizacji montażu.

Jak efektywnie projektować modułowe zbiorniki na wodę dzięki technologii BIM?

Przykłady wewnętrznych zbiorników na wodę budowanych z płyt modułowych tworzywa